Klein of groot verdriet in de klas: dit kun je doen

Een kind wil zijn speelgoed niet delen, wordt gepest op het schoolplein óf stoot z’n knie en heeft pijn. Dit alles heeft klein verdriet als gevolg. Groot verdriet komt gelukkig als het goed is minder vaak voor. Het plotseling overlijden van een naaste of een klasgenoot is enorm ingrijpend voor kinderen. Hoe ga je om met klein en groot verdriet? Wij spraken ervaringsdeskundigen Jan en Evert over tips voor begeleiding bij klein en groot verdriet.

Lees de blog!

Verdriet in de klas

“Klein verdriet is dagelijks aan de orde, groot verdriet komt veel minder voor, dit heb ik zelf nooit meegemaakt binnen het lokaal”, aldus Jan van der Meer, coördinator zij-instroom binnen Derec. Jan stond zelf zes jaar voor de klas. “Als er écht iets aan de hand is, is het belangrijk om goed naar het kind te luisteren. Kijk naar wat het verdriet heeft veroorzaakt en wat je hieraan kan doen. Wat heeft het kind nodig om zich beter te voelen? Het hoe en waarom kom je vaak toch niet zo snel achter.”

“Het plotseling overlijden van een naaste van een leerling is een ingrijpende ervaring”, aldus Evert Marsman, fieldmanager primair onderwijs en kinderopvang binnen Derec. Evert stond zelf 13 jaar voor de klas. “Bij een van mijn leerlingen uit de onderbouw kwam de moeder te overlijden. Het kringgesprek is een goed moment om deze ingrijpende gebeurtenis te bespreken. Laat de leerling vertellen over zijn ervaring, maar dwing de leerling niet. Geef hen de ruimte om er open over te praten en het verdriet te verwerken. Van mijn collega’s kreeg ik de tip om het boekje ‘Kikker en het vogeltje’ voor te lezen. Op een beeldende manier leer je de kleuters over dood en rouw.

Tips voor begeleiding bij klein en groot verdriet

1. Luister naar het kind
Wat heeft het verdriet veroorzaakt en wat kun je doen om het verdriet weg te nemen? Het kind mag best even verdrietig zijn. Zoek samen naar een oplossing en luister goed naar het kind.

2. Praat over verdriet in de klas
Verdrietig zijn is niet erg. Door in de klas open over verdriet en gevoelens te praten, maak je dit onderwerp een stuk toegankelijker. Lok vragen uit en wees niet bang om eerlijk antwoord te geven.

3. Kijk verder dan het verdriet
Waar komt het verdriet vandaan en wat zit erachter? Door antwoord te krijgen op deze vragen, is het makkelijker om het verdriet te verwerken.

4. Creëer een veilige omgeving
Ben je boos, verdrietig of juist vrolijk? Gevoelens horen erbij! Daarom is het belangrijk om een omgeving te creëren waarin iedereen zijn gevoel mag uiten. Je kunt een groepsgesprek bijvoorbeeld openen door iedereen te laten vertellen hoe die zich op dat moment voelt. Wil het kind liever niet vertellen waarom het boos of verdrietig is? Dwing niet!

5. Start het verwerkingsproces
Ga samen met de leerling op zoek naar manieren om het verlies te verwerken. Denk aan tekenen, muziek of wandelen. Bespreek dit in de klas, zodat klasgenoten kunnen meedenken en de leerling zich gesteund en gezien voelt.

6. Hou het verwerkingsproces in de gaten
Hoe functioneert jouw leerling in de klas? Zijn de prestaties nog goed? Veranderingen in gedrag zijn heel normaal, maak je hier dan ook geen zorgen over. Is er sprake van problematische veranderingen in het gedrag? Wees dan niet bang om externe hulpverleners in te schakelen.

7. Praat met de ouders of verzorgers
Hoe gaat het thuis? Ouders of verzorgers willen het kind vaak de pijn besparen. Toch is het belangrijk om de kinderen juist te betrekken in het verdriet. Zo leren de kinderen dat verdriet ook iets is wat bij het leven hoort.

8. Betrek de klas
In het heftige geval van overlijden, is het belangrijk om de klas bij het verlies te betrekken. Geef klasgenoten de kans om de uitvaart bij te wonen. Dit is erg belangrijk voor de kinderen, zij hebben veel steun aan elkaar.

Deel deze blog