Zeven tips voor een geweldig schooljaar!

Allereest is het belangrijk om een goede relatie tussen jou en de leerlingen maar zeker ook tussen de leerlingen onderling op te bouwen. Een goede relatie creëert veiligheid wat resulteert in een hoger commitment. Bovendien zorgt een goede relatie ervoor dat leerlingen voor jou willen werken, ook fijn! Tips voor het opbouwen of verdiepen van een relatie zijn: probeer leerlingen positief te benaderen en laat vooral weten wat je graag wilt zien, in tegenstelling tot het benoemen wat je niet wilt zien, toon belangstelling en onthoud wat leerlingen bezighoudt en vraag ernaar; laat zien dat het je echt interesseert. Vertel over wat je bezighoudt en wie je bent; laat de leerlingen jou kennen.

Een goede voorbereiding is het halve werk. Dit klinkt natuurlijk als een open deur, maar toch kan het in de praktijk voorkomen dat er op dit gebied ruimte is voor verbetering. Er komt tijdens een schooljaar zoveel op je af dat je je organisatie uit het oog kan verliezen. Daarom hebben we hier een aantal zaken opgeschreven die horen bij het hanteren van een strakke organisatie. Vraag voor de start van je lessen van al je klassen een ‘smoelenboek’ en probeer de namen alvast een beetje voor te bereiden. Leerlingen zullen versteld staan als jij hen al bij naam kan noemen en bovendien maakt dat het geven van aanwijzingen of complimenten direct persoonlijker én gemakkelijker. Start de les altijd aan de deur en heet je leerlingen welkom, zo ben jij in control en kun je leerlingen specifiek iets meegeven of ergens aan herinneren. Bovendien kun je zo ook direct zien hoe de koppies erbij staan en daarop inspelen indien je dit nodig acht. Zorg ervoor dat je je les altijd start met een agenda die je stapsgewijs met je leerlingen doorneemt; transparantie is key! Als leerlingen weten waar ze aan toe zijn, zijn ze geneigd hun aandacht beter te reguleren.

Hieronder vind je een voorbeeld van een goede opbouw van je agenda. De agenda is de start van je lesstructuur en ziet er als volgt uit:

Afwisseling houdt hongerig; deel je lessen in behapbare stukken in, zo blijft het leuk voor iedereen (zie agenda)! Docenten kunnen vanuit hun enthousiasme lang vakinhoudelijk redeneren, maar het grootste deel van de leerlingen verliest de aandacht na 10-15 minuten. Erg snel dus. Een goede oplossing is ervoor te kiezen je uitleg in stukken te breken en af te wisselen met bijvoorbeeld zelfstandig werk.

Docenten hebben nog weleens de neiging om mee te gaan in het gedrag van leerlingen, vaak met het (onbewuste) doel een goede band te scheppen. Dat kan gaan om hele kleine dingen; meelachen om een foute grap, of opmerkingen maken die op het randje zijn. Je loopt namelijk het risico dat leerlingen dingen verkeerd opvatten of de grens van wat kan en wat niet kan uit het oog verliezen. Wees je ervan bewust dat je een voorbeeldfunctie hebt. Leerlingen hebben meer respect voor een docent die grenzen stelt, dan iemand die zich op hun niveau begeeft. Er bestaat natuurlijk een groot verschil tussen interesse tonen in hun belevingswereld of er onderdeel van uit willen maken.

Het is niet raadzaam om gelijk met een nieuwe klas te beginnen met het opschrijven van een lijstje met regels. Leerlingen vatten dit vaak verkeerd op en hebben vaak geen interesse in een lijstje dat bepaalt hoe ze zich moeten gedragen in de klas. Daarnaast kan zo’n lijst worden geïnterpreteerd als een blijk van wantrouwen, iets dat je juist niet wil. Liever vertrouwen geven en later wellicht wat moeten bijsturen, dan andersom. Een ander advies is om in de eerste week de leerlingen laten ervaren wat jijzelf wel en niet accepteert. Na verloop van tijd weten ze precies wat wel en niet kan. Ook hier geldt: benoem vooral het gedrag dat je graag ziet in plaats van melden wat je liever niet ziet (voordat het gedrag getoond wordt). Overtreedt een leerling jouw regels? Hou vast aan je beslissing; mocht later blijken dat het een onjuiste beslissing was, dan kun je altijd nog in gesprek gaan om een en ander recht te zetten.

Een van de belangrijkste functies van een docent is om alle leerlingen aan te zetten tot het nadenken over de stof. Een van de manieren om dit te bewerkstelligen, is op de juiste manier vragen stellen. Hoe je dat doet? Ten eerste is het aan te raden dat je niet af gaat op vingers wanneer je leerlingen antwoord laat geven, vaak is het namelijk hetzelfde selecte groepje leerlingen die de vinger de lucht in gooit en antwoord geeft. De rest van jouw leerlingen krijgt dan al snel de neiging om niet meer over jouw vraag na te denken omdat zij weten dat zolang zij hun vinger niet opsteken, ze ook geen antwoord hoeven te geven. Verder is het ook raadzaam om leerlingen nadenktijd te geven (bijv. 10 seconden) , geef dan zelf een leerling de beurt en wissel hierin af. Op deze manier krijg je kennis van de voortgang van jouw groep. In principe is het raadzaam om het werken met vingers volledig te elimineren, behalve natuurlijk als een leerling een vraag heeft of bijvoorbeeld even naar de toilet moet.

Het is oké om tegen een leerling te zeggen dat je iets niet weet en dat je er later op terug komt. Er zijn situaties waarbij ook jij het antwoord even niet weet. Geef in zo’n geval gewoon rustig aan dat je het een mooie vraag vindt (complimenten!) en dat je er later op terugkomt; niks aan de hand.

Wil jij werken in het voortgezet onderwijs via Derec? Dan kun je rekenen op een baan die perfect bij jou past. Werken in het onderwijs via Derec heeft veel voordelen. Je ontvangt van ons een goed salaris, krijgt reiskostenvergoeding en we kunnen je helpen door (een deel) van je lesgeld of omscholing te betalen. Daarnaast loont het om in het voortgezet onderwijs te werken via Derec. Letterlijk, want bij Derec krijg je je studiegeld van het laatste jaar in z’n geheel vergoed. Meer hierover lees je hier.